بعضی وقت ها ارتباط میان بعضی از بیماری ها به قدری عجیب است که شاید دهانتان از تعجب باز بماند.
نمونه اش بیماری هایی است که در اثر باکتری های دهان و بیماری های لثه ایجاد یا تشدید می شوند. شاید حتی به فکرتان هم نرسد که رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می تواند شما را با بماری های مختلفی مانند مشکلات قلبی, سکته قلبی, فراموشی و... روبه رو کند و یا در تشدید علائم بعضی از بیماری ها تاثیرگذار باشد. پژوهش های بی شماری نشان می دهند, باکتری های دهان و التهاب های لثه نه تنها دهان و التهاب ها را تهدید می کنند, بلکه می توانند به دیگر قسمت های بدن هم آسیب برسانند و سلامت بدن را با خطر جدی روبه رو کنند. جرا چنین مشکلی پیش می آید؟ در واقع, متخصصان هنوز دلایلش را به طور دقیق نمی دانند اما بر این باورند که باکتری های دهان به سمت رگ های خونی حرکت می کنند و به دیگر اندام ها آسیب می رسانند. درباره این مشکلات و دلایل شان بیشتر بدانید تا از بروز چنین مشکلاتی پیشگیری کنید.
1- زوال عقل
چقدر احتمال دارد اگر فردی در دوران جوانی بهداشت دهان و دندان را رعایت نکرد در دوران سالمندی دچار زوال عقل شود؟
هیچی؟ کتاسفانه نظرتان درست نیست. شاید تصورش هم برای شما مشکل باشد که بیماری های لثه با زوال عقل در ارتباط هستند اما باور کنید چون کاملا واقعیت دارد. براساس پژوهش های اخیر بیماری های لثه می توانند ابتلا به فراموشی خفیف را در سال های پایانی عمر افزایش دهند. گروهی از پژوهش گران به این نتیجه رسیده اند که ممکن است التهاب های اطراف دندان و لثه ها با بروز اختلال های شناختی ضعیف مانند مشکلات حافظه در ارتباط باشند و شاید فعالیت های روزانه زندگی را با مشکلات جدی روبه رو کنند. نتایج یکی از تازه ترین بررسی ها نیز نشان می دهد افرادی که به بدترین نوع مشکلات لثه مبتلا بودند در تست های حافظه و محاسبه های ریاضی نسبت به دیگران ضعیف تر عم می کردند و بیشتر دچار خطا می شدند. بنابراین به افراد میانسال و سالمندان توصیه می شود در این دوره از زندگی شان نسبت به بهداشت دهان و دندان بی توجه نباشند تا با مشکل کاهش حافظه روبه رو نشوند چون بعدها هیچ فرصت جبرانی وجود ندارد.
2- مشکلات قلبی
براساس آخرین آمار, سن سکته قلبی در سال های اخیر به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده و جوانان بیشتری را درگیر کرده است. شاید باور نکنید اما یکی از دلایل این موضوع می تواند باکتری های موجود در دهان باشد. سالیان سال است که پژوهشگران یافته های تازه ای درباره التهاب های دندانی و بیماری های قلبی کشف می کنند. در یکی از آخرین پژوهش ها افرادی که مشکلات قلبی داشتند یا سکته قلبی را تجربه کرده بودند, بررسی شدند و پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که بدون شک ارتباطی بین بیماری های لثه و سکته قلبی وجود دارد. یافته های بعدی نیز نشان دادند بعضی از باکتری های پلاک دندان باعث ایجاد لخته های خون می شوند که این موضوع با بروز سکته قلبی در ارتباط است.
همچنین در این پژوهش های معلوم شد بیماری های قلبی عروقی در افرادی که دچار بیماری های لثه و دندان هستند, تقریبا دو برابر بیشتر از دیگران دیده می شود. علاوه بر این گروه دیگری از پژوهش ها نشان می دهند باکتری های دهان می توانند باعث بروز التهاب های لایه داخلی قلب شوند. رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان ممکن است سبب بروز بیماری های لثه شوند. در نتیجه از راه لثه این باکتری ها وارد جریان خون شده و به قلب می رسند و در نهایت می توانند التهاب های قلب را ایجاد کنند و مشکلات جدی بر جای بگذارند. فراموش نکنید اگر تورم و التهاب های لثه به موقع درمان نشوند حتی ممکن است انسداد رگ های خونی و سکته قلبی هم پیش بیاید؛ بنابراین دندان پزشکان توصیه می کنند برای پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی, به خصوص سکته قلبی روزانه حداقل دو بار مسواک بزنید و از نخ دندان برای تمیزی بیشتر دندان ها استفاده کنید.
3- روماتیسم
افرادی که پوسیدگی دندان و بیماری های لثه را جدی نمی گیرند ممکن است التهاب های دردناک مفاصل سراغ شان بیاید. از سوی دیگر بررسی ها نشان می دهد بیمارانی که به بیماری روماتیسم مفصلی مبتلا هستند بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به بیماری های لثه قرار دارند و دندان هایشان را زودتر از دست می دهند. در واقع التهاب های مفاصل و لثه ها هر دو روی هم تاثیر می گذارند. با این وجود پژوهشگران هنوز نمی دانند کدام یک بر دیگری تاثیر بیشتری دارد اما در یک تحقیق معلوم شد افراد مبتلا به روماتیسم بعد از درمان بیماری های لثه, درد و تورم کمتری داشتند و صبح ها مفاصل شان کمتر خشک می شدند. از این رو به بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی توصیه می شود حتما برای درمان مشکلات دهان و دندان به موقع اقدام کنند.
4- تولد نوزادان نارس
گروهی از محققان معتقدند ارتباطی بین تولد زودرس نوزادان و بیماری های لثه وجود دارد. در واقع پس از بررسی گروهی از زنان باردار معلوم شد افرادی که دچار بیماری های لثه بوده اند, زایمان شان زودتر از زمان مقرر انجام شده است. زایمان زودرس می تواند برای سلامت نوزاد خطرهایی به همراه داشته باشد. البته پژوهش ها در این زمینه ادامه دارد و پژوهشگران هنوز به نتیجه قطعی نرسیده اند چون بعضی از زنان باردار با وجود بیماری های لثه نوزادانشان را سالم به دنیا آوردند و به همین دلیل در مورد قطعی بودن نتایج تردیدهایی وجود دارد. با این حال, بعضی از محققان دریافته اند درمان بیماری های لثه در زنان باردار به آنها کمک می کند تا از زایمان زودرس در امان بمانند. پس از بررسی های گوناگون معلوم شد زنان بارداری که تا قبل از هفته 35 بارداری مشکلات لثه شان به طور کامل درمان کرده بودند, زایمان به موقعی داشتند. علاوه بر این, در پژوهش های دیگری معلوم شد بیماری های دندانی و لثه ای و بهداشت نامناسب دهان و دندان زمان باردار شدن زنان را به تاخیر می اندازند و امکان بارداری را با مشکلاتی روبه رو می کند. بنابراین به افرادی که قصد بارداری دارند توصیه می شود درباره سلامت دندان هایشان مطمئن باشند وقبل از مراجعه برای درمان های ناباروری, از مطب دندان پزشک وقت بگیرند.
5- عوارض دیابت
اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید بدن شما نسبت به دیگر افراد مقاومت کمتری در برابر بیماری های لثه دارد چون افراد دیابتی نسبت به دیگران زودتر در معرض عفونت ها, به ویژه بیماری های لثه قرار می گیرند. التهاب های لثه و بافت اطراف دندان ها که در نتیجه بهداشت نامناسب دهان و دندان به وجود می آیند, توانایی بدن را برای کنترل قند خون ضعیف می کنند. این شرایط می تواند زمینه را برای تغییرات قند خون فراهم کرده و کنترل بیماری دیابت را با مشکلاتی روبه رو کند.
از سوی دیگر, افراد مبتلا به دیابت باید نسبت به رعایت بهداشت دهان و دندان توجه بیشتری داشته باشند چون تغییرات قند خون روی لثه ها تاثیر می گذارد و می تواند استخوان های نگهدارنده دندان ها را تخریب کند. به همین دلیل دندان پزشکان به بیماران دیابتی توصیه می کنند حتما قند خونشان کنترل شده باشد و حداقل سالی دوبار برای کنترل سلامت دندان هایشان معاینه های دوره ای داشته باشند.
6- سرطان روده
محققان به این نتیجه رسیده اند باکتری «اف ان» که در هان زندگی می کند, از راه عفونت و زخم های دهانی وارد خون شده و به دیگر قسمت های بدن آسیب می رساند. این باکتری یکی از عوامل ایجاد سرطان روده است و کارش را با مکانیسم ساده ای انجام می دهد. این باکتری به یک گیرنده سلولی در روده بزرگ متصل می شود و رشد سلول های سرطانی روده بزرگ را تحریک می کند. در نتیجه برای افراد مستعد ابتلا به سرطان روده تهدید خطرناکی است. دانشمندان برای رفع این مشکل راهکار تازه ای پیدا کرده اند. آنها در یک فرایند تجربی ماده ای ساختند که از اتصال باکتری به سلول های روده بزرگ پیشگیری می کند و امکان سرطانی شدن سلول ها را از بین می برد. با این وجود درباره توانایی قطعی این ماده اما و اگرهایی وجود دارد و به نظر می رسد نمی تواند به طور کامل از بروز سرطان روده ناشی از باکتری ان اف جلوگیری کند. باکتری های دهان حتی می توانندبا ورود به رگ ها, عفونت های خونی را ایجاد کنند و بدن را در معرض امراض دیگری قرار دهند. بنابراین یکی از بهترین راه ها برای از بین بردن احتمال ابتلا به سرطان روده, رعایت بهداشت دهان و دندان است.
